Πέρασαν 55 χρόνια από την πρώτη μεγάλη χρυσή σελίδα της ΑΕΚ και του ελληνικού αθλητισμού – Το έπος του 1968 που έγινε ταινία για όλο τον κόσμο!
Η 4η Απριλίου του 1968, ήταν μια ημερομηνία που έμελλε να γραφτεί με χρυσά γράμματα στο ημερολόγιο του ελληνικού αθλητισμού. Εκείνο το βράδυ η ΑΕΚ στέφτηκε Κυπελλούχος Ευρώπης, μέσα σ’ ένα κατάμεστο Καλλιμάρμαρο Στάδιο. Ήταν το βράδυ όπου όλη η Ελλάδα ενώθηκε, συγκινήθηκε και χάρηκε για μια τεράστια νίκη στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ. Ήταν εκείνο το βράδυ… όπου η ΑΕΚ μπήκε δίκαια στην καρδιά των Ελλήνων και πήρε τη θέση της «Βασίλισσας». Το έπος της ΑΕΚ του 1968, όσα χρόνια κι αν περάσουν, το ελληνικό μπάσκετ θα το θυμάται και θα το τιμά.
Στις 4 Απριλίου του 1968 στο “Καλλιμάρμαρο”, η ΑΕΚ αντιμετώπιζε τη Σλάβια Πράγας στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων, παρουσία 80.000 φιλάθλων! Το ρεκόρ έγινε και μόνο με την παρουσία τόσων χιλιάδων ανθρώπων σε έναν αγώνα μπάσκετ και δεν έσπασε στο επίπεδο της FIBA. Μετά ήρθε ένα άλλο ρεκόρ, μία πρωτιά για το ελληνικό μπάσκετ.
Η ΑΕΚ είχε στις τάξεις της την “αφρόκρεμα” του ελληνικού μπάσκετ, τον Γιώργο Αμερικάνο, τον Γιώργο Τρόντζο, τον Χρήστο Ζούπα, τον Αίαντα Λαρεντζάκη, τον Στέλιο Βασιλειάδη, τον Λάκη Τσάβα, τον Νίκο Νεσιάδη, τον Αντώνη Χρηστέα, τον Πέτρο Πετράκη και τον Ανδρέα Δημητριάδη, ενώ είχε “χάσει” ένα πολύτιμο μέλος της, τον Γιώργο Μόσχο. Ο πλέι μέικερ της ομάδας ήταν παρών στο Final-4 του 1966 στην Μπολόνια, όμως δεν μπόρεσε να αγωνιστεί στον μικρό τελικό, επειδή κατέρρευσε και επέστρεψε επειγόντως στην Αθήνα. Ο Μόσχος είχε διαγνωστεί με καρκίνο στους λεμφαδένες και λίγους μήνες αργότερα, τον Δεκέμβριο του ’66, πέθανε, βυθίζοντας στο πένθος όλη την μπασκετική Ελλάδα. Το τελευταίο παιχνίδι της καριέρας του ήταν εκείνος ο ημιτελικός με τη Σλάβια και οι συμπαίκτες του θα φρόντιζαν δυο χρόνια μετά να του αφιερώσουν το τρόπαιο.
Ο μόνος “αλλοδαπός” που αγωνιζόταν στο ελληνικό πρωτάθλημα ήταν ένας παίκτης που είχε πάρει μεταγραφή από την ιστορική Χ.Α.Ν. Νικαίας στην ΑΕΚ, ο Γιώργος Αμερικάνος. Ο παίκτης γύρω από τον οποίο χτίστηκε η ομάδα – μύθος της δεκαετίας του ’60, η ΑΕΚ των ρεκόρ, των τίτλων και της πρώτης Ευρωπαϊκής κούπας. Πριν φτάσει στη μαγική βραδιά της 4ης Απριλίου του 1968, η “Ένωσις” είχε ήδη φροντίσει να δώσει τα διαπιστευτήριά της σε Ελλάδα και Ευρώπη. Έχοντας κατακτήσει 4 συνεχόμενους τίτλους στο εγχώριο πρωτάθλημα (1963, 1964, 1965, 1966), έγινε η πρώτη ελληνική ομάδα που έφτασε σε τελική φάση (Final 4) του Κυπέλλου Πρωταθλητριών στην Μπολόνια το 1966. Εκεί μάλιστα, στον ημιτελικό, αντιμετώπισε τη Σλάβια Πράγας, από την οποία ηττήθηκε με το βαρύ 103-73, για να τερματίσει τελικά στην τέταρτη θέση, αφού έχασε και στον μικρό τελικό 85-62 από την ΤΣΣΚΑ Μόσχας.
Εδώ να πούμε ότι την προηγούμενη χρονιά, στην πρώτη διοργάνωση του Κυπελλούχων, Βαρέζε και Μακάμπι είχαν διεκδικήσει το τρόπαιο σε διπλό τελικό. Στον τελικό η ΑΕΚ βρήκε απέναντι της την πολύ δυνατή Σλάβια Πράγας, μια ομάδα που είχε συναντήσει και πριν 2 χρόνια στον ημιτελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών και είχε χάσει άνετα τότε (103-73). Η έδρα του τελικού αποφασίστηκε να είναι στην Αθήνα, αφού πλήρωσαν στους Τσεχοσλοβάκους το αντίτιμο των 5.000 εισιτηρίων που θα έκοβαν αν γινόταν ο τελικός στην χώρα τους.
Η ΑΕΚ θέλησε να το αποφύγει αυτό και ήρθε σε επαφή με τη Σλάβια, ζητώντας της να γίνει μονός τελικός στην Αθήνα. Προσφέρθηκε μάλιστα να της πληρώσει το αντίτιμο των 5.000 εισιτηρίων που θα έκοβε στο γήπεδό της και τότε, οι Τσεχοσλοβάκοι που θεωρούσαν πως είχαν τον τίτλο στο τσεπάκι τους, δέχτηκαν να γίνει η διεξαγωγή του αγώνα στην Ελλάδα. Ο μεγάλος τελικός είχε προγραμματιστεί για το βράδυ της 4ης Απριλίου 1968, στις 8:30 το βράδυ, φυσικά στο “Παναθηναϊκό Στάδιο”. Υπήρχαν φίλαθλοι που είχαν αρχίσει να προσέρχονται στο “Καλλιμάρμαρο” από το πρωί, ενώ μετά τις 6 το απόγευμα, δεν έπεφτε πλέον καρφίτσα στις κερκίδες. Είχαν εκδοθεί 55.000 εισιτήρια, όμως πριν την έναρξη, το στάδιο είχε κατακλυστεί από 80.000 ανθρώπους, που είχαν δημιουργήσει μια απίστευτη ατμόσφαιρα.
Στους δρόμους γύρω από το στάδιο, υπήρχαν αρκετές ακόμα χιλιάδες κόσμου που δεν είχαν καταφέρει να εξασφαλίσουν πρόσβαση, αλλά προτίμησαν να μείνουν εκεί, για να ζήσουν τον αγώνα έστω και απ’ έξω. Όλη η υπόλοιπη Ελλάδα ήταν συντονισμένη στη ραδιοφωνική συχνότητα, κρεμασμένη κυριολεκτικά από τα χείλη του εκφωνητή Βασίλη Γεωργίου, αφού τότε δεν υπήρχαν ακόμα ζωντανές μεταδόσεις από την τηλεόραση. Στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο που ήταν γεμάτο απο Σημαίες της ΑΕΚ και της Ελλάδος έδωσε και το παρών ο αντιπρόεδρος της Κυβερνήσεως.
Η φωνή του Βασίλη Γεωργίου έγραψε κι αυτή τη δική της ιστορία στα ελληνικά ερτζιανά.
Δείτε και ποιοι έπαιξαν στον αλησμόνητο εκείνο τελικό της 4ης Απριλίου του 1968.
AEK: Aμερικάνος 29, Tρόντζος 24, Zούπας 12, Bασιλειάδης 11, Λαρεντζάκης 6, Xρηστέας 4, Tσάβας 3.
ΣΛΑΒΙΑ ΠΡΑΓΑΣ: Zίντεκ 27, Pουζίτσκα 25, Mπάροχ 12, Mίφκα 14, Tόμασεκ 4, Kονοπάτσκο, Aμερ.
