Συμπληρώνονται φέτος 80 χρόνια από το ειδεχθές έγκλημα που διέπραξαν οι κομμουνιστές τον Σεπτέμβριο του 1944, σε βάρος των κατοίκων του Μελιγαλά. Η σφαγή 2.100 αιχμαλώτων στην πηγάδα του «Μελιγαλά» έχει περάσει πλέον στην ιστορία. Από τις 16 έως τις 20 Σεπτεμβρίου 1944, διαπράχθηκαν τα πλέον ειδεχθή εγκλήματα από τους κομμουνιστοσυμμορίτες του ΚΚΕ, που εγκληματούσαν κάτω από τον μανδύα του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Ουδέποτε απολογήθηκαν και τιμωρήθηκαν από την Ελληνική πολιτεία γι’ αυτές τους τις πράξεις. Αντίθετα ο κοινοβουλευτισμός της Μεταπολιτεύσεως τους αποκατέστησε και τους έδωσε την δυνατότητα να εισέλθουν στο Ελληνικό κοινοβούλιο, το οποίο θα καταργήσουν όταν θα τους δοθεί η κατάλληλη ευκαιρία, και να αισθάνονται υπερήφανοι για τους αγώνες του κόμματός τους.
Η επίθεση στην Καλαμάτα και τα μαρτύρια των κατοίκων της
Ο Μελιγαλάς υπήρξε η ιστορική εκείνη έπαλξη στην οποία διαδραματίστηκαν τα πλέον σοβαρά γεγονότα με την λήξη του πρώτου γύρου του συμμοριτισμού. Αρχές Σεπτεμβρίου 1944 τα στρατιωτικά γερμανικά τμήματα αρχίζουν να αποχωρούν από την Πελοπόννησο. Στις 5 Σεπτεμβρίου 1944 οι Γερμανοί εγκαταλείπουν την Καλαμάτα. Κινούνται προς βορράν ανενόχλητοι από τις ανταρτικές ομάδες του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ, οι οποίες θέλουν να παραμείνουν αλώβητες προκειμένου να καταλάβουν την εξουσία στις περιοχές που εγκαταλείπουν οι Γερμανοί. Στις 8 Σεπτεμβρίου οι κομμουνιστές αποστέλλουν τελεσίγραφο προς τις αρχές της πόλεως της Καλαμάτας, με το οποίο ζητούσαν « την παράδοση της πόλεως, της Χωροφυλακής και του Τάγματος Ασφαλείας με τους οπλισμούς των». Σε σύσκεψη της ηγεσίας της πόλεως που ήταν ο Νομάρχης Περωτής, ο Διοικητής της Χωροφυλακής Φραγκουδάκης, ο υποδιοικητής Καής και ο Εισαγγελέας Γαλανόπουλος αποφασίζουν όχι μόνο να μην παραδοθούν, αλλά να αντισταθούν με κάθε μέσο που διαθέτουν
Την επομένη 9 Σεπτεμβρίου ξεκινά η επίθεση των κομμουνιστοσυμμοριτών, αλλά οι μικρές σε αριθμό αλλά μεγάλες σε γενναιότητα και αυτοθυσία δυνάμεις των αμυνομένων,όχι μόνο ανθίστανται αλλά και καταφέρνουν να δώσουν αποφασιστικά κτυπήματα στους Ελασίτες. Η κατάσταση αυτή οδηγεί τους επιτιθέμενους κομμουνιστές να ζητήσουν την βοήθεια του αρχισυμμορίτη Άρη Βελουχιώτη, προκειμένου να μπορέσουν να καταβάλουν την μικρή δύναμη των ηρωικών υπερασπιστών της πόλεως της Καλαμάτας. Μετά από 24ώρο άνισο αγώνα δυστυχώς η πόλη θα πέσει στα χέρια του αιμοσταγούς Βελουχιώτη.
Οι Ελασίτες μπαίνουν στην Καλαμάτα και αμέσως συλλαμβάνουν τις αρχές της πόλης. Ο Νομάρχης, οι αξιωματικοί της Χωροφυλακής και άλλοι αξιωματούχοι μεταφέρονται στην κεντρική πλατεία της πόλης, παραμορφωμένοι από τα πολλά κτυπήματα που έχουν δεχθεί. Είχαν βγάλει τα μάτια του Διοικητή της Χωροφυλακής και κρεμόντουσαν από τις κόγχες τους. Σε άλλους είχαν σπάσει τα πόδια, τους είχαν κόψει τα χέρια, τα αυτιά, τις μύτες. Δίχως να τους ενοχλούν όλες αυτές οι αποτρόπαιες εγκληματικές πράξεις, οι κομμουνιστές, στήνουν γλέντι και μεθοκοπούν μέχρι αργά το απόγευμα. Τότε αποφασίζουν να δώσουν τέλος στα μαρτύρια των ηρωικών υπερασπιστών της Καλαμάτας, που μέχρι εκείνη την ώρα είχαν υποστεί τα πάνδεινα. Κρεμούν τους υπερασπιστές της ελευθερίας και της πατρίδος με σύρματα από τις ηλεκτρικές κολόνες. Το τι επακολούθησε αμέσως μετά είναι αδύνατο να περιγραφεί. Εμπρησμοί, δηώσεις, βιασμοί, διαρπαγές περιουσιών και οτιδήποτε άλλο μπορεί να διανοηθεί ο νους του ανθρώπου.
Η επίθεση στον Μελιγαλά και το έγκλημα της «Πηγάδας»
Εν τω μεταξύ όσοι από τους αμυνόμενους υπερασπιστές κατορθώνουν να διαφύγουν, με πεζοπορία φθάνουν στην κωμόπολη του Μελιγαλά όπου εκεί έχουν καταφύγει 7.000 άμαχοι από τις γύρω περιοχές, για να διασωθούν από τη μήνη των Ελασιτών. Μετά την Καλαμάτα οι κομμουνιστοσυμμορίτες του Βελουχιώτη με ισχυρές δυνάμεις επιτίθενται κατά της πόλεως του Μελιγαλά. Τις επιθετικές ενέργειες διευθύνει αυτοπροσώπως ο πρωτοκαπετάνιος του ΕΛΑΣ, ο οποίος είχε δώσει διαταγή όσοι συλλαμβάνονται να σφαγιάζονται αμέσως. Έχει διεθνώς αναγνωριστεί ότι οι αιχμάλωτοι έχουν ορισμένα δικαιώματα, κυρίως το δικαίωμα της ζωής. Στο Μελιγαλά έγινε αποτρόπαια παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των αιχμαλώτων, κατά παράβαση κάθε ανθρωπίνου και θεϊκού νόμου. Οι συλληφθέντες αιχμάλωτοι σφαγιάστηκαν μέχρι ενός. Γι’ αυτά τα εγκλήματα ουδέποτε απολογήθηκαν οι κομμουνιστές. Αυτοί ήταν οι αγώνες του ΚΚΕ που τους αποκατέστησε ο «εθνάρχης».
Ο αγώνας ήταν σκληρός και άνισος. Οι απώλειες και από τις δύο πλευρές τεράστιες. Όμως ο ΕΛΑΣ είχε την δυνατότητα να αναπληρώνει με νέες ενισχύσεις τις δυνάμεις του σε έμψυχο υλικό και πολεμοφόδια. Αντίθετα από την πλευρά των υπερασπιστών του Μελιγαλά, οι δυνάμεις τους συνεχώς μειώνονταν. Την τρίτη ημέρα της πολιορκίας η πόλη έπεσε γιατί προδόθηκε από μέσα. Μπαίνοντας στη πόλη οι Ελασίτες ξεκινούν άγρια σφαγή των υπερασπιστών και του άμαχου πληθυσμού. Άνδρες, γυναίκες, ηλικιωμένοι, παιδιά, σφάζονται και κατακρεουργούνται από τους «απελευθερωτές» του ΕΑΜ-ΕΛΑΣ. Επάνω στους αιχμαλώτους, έκαναν επίδειξη νέων μεθόδων βασανιστηρίων και σφαγών. Στις 16 Σεπτεμβρίου 1944 όσοι έχουν απομείνει ζωντανοί οδηγούνται και φυλακίζονται στο «Μπεζεστένι». Ήταν ένας περιφραγμένος χώρος, αγορά, κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό του Μελιγαλά.
Όταν ο Βελουχιώτης μπήκε στην πόλη, μαζί με τους μαυροσκούφηδές του, που είχαν λάβει μέρος στη μάχη, αντίκρισε σωρεία πτωμάτων που ήσαν φρικτά παραμορφωμένα. Δίνει αμέσως διαταγή να απομακρυνθούν τα πτώματα και οι αιχμάλωτοι να οδηγηθούν στην πηγάδα προς εκτέλεση δίχως άλλη διαδικασία. Πρέπει να θανατωθούν χωρίς να σπαταλήσουν πυρομαχικά. Θα δουλέψει το μαχαίρι, το τσεκούρι, το κονσερβοκούτι και οποιοδήποτε άλλο πρόσφορο εργαλείο. Ο Δήμαρχος της πόλης γονατιστός, εκλιπαρεί τον δήμιο Βελουχιώτη να αφήσει να φύγουν τουλάχιστον τα γυναικόπαιδα. Ο Άρης το αποδέχεται αλλά γίνεται μεγάλο παζάρι για τα παιδιά. Ανεπτυγμένοι 13αχρονοι δεν θεωρούνται παιδιά και σύρονται ως πρόβατα στη σφαγή.
Τελικά οι αιχμάλωτοι παρέμειναν 2.100 ψυχές. Τώρα ξεκινούν και τα αποτρόπαια εγκλήματα. Δεμένοι σε τριάδες οι αιχμάλωτοι με αγκαθωτά σύρματα, δίχως υποδήματα οδηγούνται στην «Πηγάδα». Ήταν ένα τεράστιο πηγάδι 2 χιλιόμετρα έξω από την πόλη, που χρησίμευε ως υδατοδεξαμενή, για την ύδρευση του Μελιγαλά. Η πορεία προς την «Πηγάδα» θύμιζε Γολγοθά, αφού οι αιχμάλωτοι υφίστανται κάθε είδους βασανιστήρια. Έριχναν στο δρόμο αγκαθωτούς θάμνους και φραγκοσυκιές. Τους μαστίγωναν, τους λοιδορούσαν, τους μαχαίρωναν και αυτοί τραγουδούσαν «Έχε για καημένε κόσμε». Όταν έφταναν στην «Πηγάδα» τους περίμεναν οι δήμιοι (εκτελεστές) του ΕΛΑΣ. Τους δολοφονούσαν με κάθε φονικό όργανο που είχαν στη διάθεση τους. Τους έκοβαν την καρωτίδα με κονσερβοκούτι και μισοπεθαμένους τους πέταγαν στην «Πηγάδα».Τρεις ημέρες κράτησε η σφαγή. Η «Πηγάδα» γέμισε από πτώματα 2.100 έως 2.500 αγρίως σφραγισθέντων Ελλήνων. Εκείνες τις τραγικές και συνάμα τρομερές ώρες, ποιος θα μπορούσε να μετρήσει τις ανθρώπινες δυστυχισμένες μαρτυρικές ψυχές;
Οι Έλληνες Εθνικιστές δεν ξεχνούν
Η «Πηγάδα» του Μελιγαλά είναι ένα από τα πολλά εγκλήματα που διέπραξε ο κομμουνισμός σε βάρος της πατρίδος και του λαού. Όσο και αν τα αποσιωπά το πολιτικό κατεστημένο, θα εξακολουθούν να παραμένουν ανεξίτηλο στίγμα που προσβάλει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, όπως και τα εγκλήματα εκείνα του Φενεού, του Κόκκινου Δεκέμβρη 1944, του Λιτοχώρου, του Νυμφαίου και τόσα άλλα. Το μνημόσυνο που τελείται κάθε χρόνο στην «Πηγάδα» του Μελιγαλά δεν είναι εορτή μίσους, όπως θέλει να την αποκαλεί η παν-αριστερά και την αποδέχεται σιωπηρά η κεντροδεξιά. Είναι χρέος εθνικό. Οι Έλληνες Εθνικιστές ούτε λησμονούν, ούτε δίνουν άφεση αμαρτιών. Τα εγκλήματα του κομμουνισμού θα παραμένουν ανεξίτηλα στη μνήμη μας, διότι οι ψυχές των δολοφονημένων Ελλήνων εξακολουθούν να ζητούν τη δικαίωση τους και την ηθική τιμωρία των ενόχων.
Νίκος Παπαγεωργίου