Ο πόλεμος μεταξύ των Ελληνικών και Ιταλικών στρατευμάτων πάνω στην Πίνδο έχει ανάψει για τα καλά. Οι Έλληνες στρατιώτες εκείνες τις ημέρες έδιναν ένα διμέτωπο αγώνα. Πολεμούσαν με ατελείωτο θάρρος και μαχητικότητα τον εξωτερικό εχθρό, τον Ιταλό, ενώ σαν εσωτερικό εχθρό, είχαν να αντιμετωπίσουν την κούραση από τις συνεχείς μάχες και το χειμώνα που είχε ενσκήψει αγριότερος από κάθε άλλη χρονιά. Οι επιτυχίες του Ελληνικού Στρατού στην ορεινή περιοχή της Πίνδου υπήρξαν αξιοσημείωτες, καθώς επρόκειτο για μονάδες που μόλις είχαν επιστρατευθεί και λόγω της επειγούσης καταστάσεως του πολέμου τα εφόδια σε πυρομαχικά και τροφές ήταν ανεπαρκή.
Ο Ελληνικός στρατός εμπνεόμενος από τον Ιωάννη Μεταξά δίνει τον υπέρ πάντων αγώνα
Οι στρατιωτικές μονάδες λόγω των απόκρημνων και δύσβατων τοποθεσιών ήταν πολύ δύσκολο να εφοδιαστούν και οι καταρρακτώδεις βροχές εμπόδιζαν την πρόσβαση σε αυτές. Όμως οι άνδρες του Ελληνικού Στρατού αλλά και ο λαός κάθε ηλικίας, ακόμη και αυτοί που δεν βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή, γνωρίζοντας ότι τις επιχειρήσεις κατευθύνει ο μεγαλύτερος στρατιωτικός νους της εποχής, ο Εθνικός Κυβερνήτης Ιωάννης Μεταξάς, υπερβάλανε σε ηρωισμό και αυτοθυσία από κάθε προηγούμενο αγώνα για την ελευθερία της Ελληνικής φυλής.
Αδιαφορώντας οι γυναίκες και τα παιδιά τον κίνδυνο, μετέφεραν στους ώμους τους πυρομαχικά προς τους πολεμιστές, πολλές φορές διακινδυνεύοντας ακόμη και την ίδια τη ζωή τους. Οι αναβάσεις στους ορεινούς όγκους της Πίνδου ήταν δυσχερέστατες, λόγω των απόκρημνων τοποθεσιών που βρίσκονταν τα Ελληνόπουλα πολεμώντας τον εχθρό. Τις νύχτες χιόνιζε ή άλλες φορές έβρεχε ασταμάτητα, λες και είχαν ανοίξει οι καταρράκτες του ουρανού. Οι Έλληνες στρατιώτες ήταν υποχρεωμένοι από τα ξημερώματα να ανέβουν στο θεόρατο βουνό, για να ανακόψουν τις Ιταλικές μεραρχίες που προσπαθούσαν να προωθηθούν.
Κουβαλούν πυρομαχικά στη πρώτη γραμμή
Οι μάχες σε εκείνες τις βουνοκορφές κρατούσαν εδώ και ένα δεκαήμερο. Η αντοχή των στρατιωτών μας είχε φτάσει στα όρια της. Η κούραση δεν τους επέτρεπε να κάνουν ούτε βήμα. Κόβοντας κλαριά από τα έλατα τα έκαναν μπαστούνια, για να βοηθήσουν τα κουρασμένα μέλη τους προκειμένου να προχωρήσουν προς τα εμπρός. Δεν έπρεπε να μείνει κανένας πίσω. Δίπλα στους ήρωες, οι γυναίκες της Πίνδου. Οι Ελληνίδες από τα γύρο χωριά κουβαλούσαν στις πλάτες τους πυρομαχικά μέχρι την πρώτη γραμμή της μάχης. Μέχρι την κορυφή της Καμήλας. Ένα ορεινό όγκο 2.500 μέτρων ύψος. Λυγισμένες από το βάρος, φορτωμένες με τις κάσες από σφαίρες, δίχως να λιποψυχούν ή να αγκομαχούν, συνόδευαν τα Ελληνόπουλα που φορούσαν το χακί μέχρι τη φωτιά της μάχης.
Πίσω από τις Ελληνίδες της Πίνδου, τις ηρωικές Ηπειρώτισσες, τα μικρά παιδιά, το μέλλον της φυλής. Φορτωμένα με ταγάρια και γεμιστήρες πυροβόλων, αψηφώντας το κρύο, τη βροχή, τα κατσάβραχα, ακολουθούν τις γυναίκες. Αλλά δεν ήταν μόνο αυτοί πλάι στον Έλληνα στρατιώτη.
Οι χωρικοί σε κάθε ευκαιρία έδιναν τρόφιμα στα παλικάρια και όπως ήταν και αυτοί φτωχοί, πολλές φορές πεινούσαν οι ίδιοι προκειμένου να εφοδιάσουν τους μαχητές. Στη θέση Δοβρά έδεσαν με τρίχες ζώων τα κανόνια και τα ανέβασαν στις απόκρημνες θέσεις που πολεμούσαν οι στρατιώτες μας. Θέλοντας να βοηθήσουν τα παλικάρια μας οι τσοπάνηδες, όσα πρόβατα και γίδια βρέθηκαν σε εκείνα τα μέρη δόθηκαν στο Στρατό. Έλεγαν οι τσοπάνηδες, «εμείς μπορούμε να ζήσουμε δίχως πρόβατα εσείς με τι θα τραφείτε εκεί επάνω;».
Εικόνες από την προσφορά των κατοίκων της Ηπείρου
Τα χωριά που είχαν καταστραφεί από τους ιταλικούς βομβαρδισμούς έβλεπαν τον Έλληνα στρατιώτη ως απελευθερωτή. Η χαρά και η συγκίνηση των κατοίκων των κατεστραμμένων χωριών, βλέποντας το Ελληνικό στρατό, δεν μπορούσε να περιγράφει. Μέσα σε αγκαλιές και φιλιά τους προσέφεραν ότι είχαν και δεν είχαν. Πολλές οι εικόνες που περιέγραφαν οι στρατιώτες μας για τις γυναίκες της Πίνδου. Αναφέρεται μία γριούλα 88 ετών που κουβαλούσε πυρομαχικά λυγισμένη από το βάρος. Μία άλλη νέα γυναίκα κλείδωσε το μικρό παιδί της σε μια καλύβα, για να τρέξει να βοηθήσει το στρατό μας. Μία μητέρα δύο παιδιών που τα κρατούσε η γιαγιά τους, ζύμωνε συνεχώς ψωμί για τους στρατιώτες πολλές φορές υπό το φως των κεριών.
Το κρύο η βροχή δεν ενοχλούσε κανένα. Όλοι ήθελαν, άλλος λίγο άλλος πολύ, να προσφέρουν στα παλικάρια που πολεμούσαν τον εχθρό. Φυσικά υπήρχαν και οι ηλικιωμένοι άνδρες και γυναίκες, που δεν μπορούσαν να μεταφέρουν πυρομαχικά στο βουνό. Αυτοί λοιπόν, με μπροστάρηδες τους παπάδες, βοηθούσαν στο άνοιγμα των δρόμων προκειμένου να μετακινείται με μεγαλύτερη ευκολία το πεδινό πυροβολικό. Οι Ελληνίδες της Πίνδου, οι ηρωικές Ηπειρώτισσες, έδωσαν και αυτές το παρών στον πόλεμο του στρατού μας εναντίον των Ιταλών. Το ψυχικό μεγαλείο εκείνων των γυναικών έφτανε στα όρια της τραγωδίας. Η προσφορά τους στον αγώνα ήταν αυθόρμητη. Οι γενναίες Ηπειρώτισσες έδιναν και αυτές πάνω στα κακοτράχαλα βουνά δίπλα στα παλικάρια μας τον υπέρ πάντων αγώνα.
Δεν μετέφεραν μόνο πολεμοφόδια, όπλα, τρόφιμα. Στο κατέβασμα στα πεδινά μετέφεραν τους τραυματίες που χρειάζονταν ιατρική περίθαλψη. Οι Ελληνίδες αυτές που σκαρφάλωναν από ράχη σε ράχη με κίνδυνο να γκρεμιστούν, μουσκεμένες μέχρι το κόκαλο από τις νεροποντές, έχουν χαραχτεί στη μνήμη μας και στις σελίδες της ιστορίας του Έθνους μας.
Δεν θα ήταν υπερβολή να αναφέρουμε ότι, δίχως τη βοήθεια των γυναικών της Πίνδου και του Ηπειρώτικου λαού, ίσως να μην είχε επιτευχθεί το μεγαλειώδες έπος του 40.
Ν. Αγαπηνός