«Έμειναν εκεί, στο Σέβρανι για να μας θυμίζουν διαρκώς πως ήταν εκείνα τα Χριστούγεννα του 1940… ηρωϊκά αλλά και φονικά ταυτόχρονα…»
Δεν πρόκειται για πρόταση εκδρομής ενόψει των Χριστουγέννων, σε μέρη γραφικά, όπως συνηθίζεται σήμερα. Όχι!!!!!
Είναι στην ουσία μια αφύπνιση, χρονιάρες μέρες που είναι να θυμηθούμε άλλη μια φορά τους ανθρώπους του γένους μας, που στο προσκλητήριο της Πατρίδας βρέθηκαν, 75 χρόνια πριν, στα βουνά της Βορείου Ηπείρου και 75 χρόνια μετά παραμένουν εκεί για να μας θυμίζουν το χρέος μας. Να μας υπενθυμίζουν ότι δεν είναι αυτονόητο να περνά κανείς καλά τέτοιες μέρες.
Και όπως η περισυλλογή μας γυρίζει σε διάφορες πνευματικές αναζητήσεις, και αυτά τα Χριστούγεννα ας τους θυμηθούμε άλλη μια φορά στην προσευχή μας. Είναι ωφέλιμο για να αναπαύεται η ψυχή τους.
Είναι όμως περισσότερο ωφέλιμο για μας που 75 χρόνια μετά την ηρωική θυσία τους, δεν σταθήκαμε άξιοι ακόμη να μαζέψουμε απ’ τα βουνά και τα λαγκάδια τα λείψανα τους και να τα κηδέψουμε αξιοπρεπώς. Λες και έπεσαν άδικα, λες και χάθηκαν κάνοντας διακοπές σε γραφικά βουνά. Εκείνοι έπεσαν στο βωμό υψηλών ιδανικών, έπεσαν τέτοιες μέρες χειμωνιάτικες για να μας θυμίζουν διαρκώς το χρέος των Ελλήνων έναντι της ιστορίας.
Σήμερα εμείς ψάχνουμε πως καλύτερα θα περάσουμε τα Χριστούγεννα, θεωρώντας αυτονόητα ένα σωρό πράγματα που δεν είναι έτσι. Και μέσα και στις οικονομικές δυσκολίες που έχουν προκύψει παραβλέπουμε ένα σωρό άλλα πράγματα, μεταξύ των οποίων και αυτή τη μέγιστη θυσία εκείνων των παλικαριών.
Χρονιάρες μέρες πολεμούσαν στα στενά του Μπαλαμπάν, προς το Σκραπάρι.
Στις πλαγές της Τρεμπεσίνα έγραφαν την παρακαταθήκη του Έθνους.
Και έμειναν εκεί. Άθαφτοι. Χωρίς ένα τρισάγιο, τόσα πολλά χρόνια. Στη λησμονιά του χρόνου.
Αλλά δεν είναι και τόσο εύκολο πράγμα να λησμονηθεί ο ηρωισμός τους.
Έμειναν εκεί, στο Σέβρανι για να μας θυμίζουν διαρκώς πως ήταν εκείνα τα Χριστούγεννα του 1940. Ηρωικά αλλά και φονικά ταυτόχρονα. Ψάχνοντας στις καταστάσεις του ΓΕΣ για τους πεσόντες στα βουνά της Βορείου Ηπείρου εκείνο τον ηρωικό Χειμώνα, έπεφτε συνεχώς στο μάτι μου η τοποθεσία Σέβρανι – Φράταρι. Πρόκειται για βουνοπλαγιές, σε υψόμετρο πάνω από 1100 μέτρα, στο βάθος της κοιλάδας που δημιουργούν τα όρη του Φράσερι και της Τρεμπεσίνα, στα όρια σχεδόν των τότε νομών Πρεμετής και Σκραπάρι.
Και διαβάζοντας έστω αυτή τη λιτή λίστα των πεσόντων είναι δύο τα στοιχεία που κρατάς για την ηρωική αντίσταση στο Σέβρανι και την απόκρουση της Ιταλικής επιθετικής δραστηριότητας εκείνων των ημερών.
Ένα ότι όλες αυτές οι φονικές μάχες έγιναν χρονιάρες μέρες όπως λένε στα μέρη μας. Χριστούγεννα, Πρωτοχρονιά, Θεοφάνεια. Οι Ιταλοί δεν έλεγαν να διακόψουν ούτε τέτοιες μέρες τις μάχες, κυρίως τους βομβαρδισμούς με τα αεροπλάνα προκειμένου να πετύχουν ρωγμή στο μέτωπο όπως προετοιμάζονταν για την περίφημη Εαρινή Επίθεση.
Δεύτερο στοιχείο και το ουσιαστικότερο: η ένταση των νεκρών. Σχεδόν κάθε μέρα από 30 νεκρούς.
Μπορεί να φανταστεί κανείς τι σημαίνει τούτο; 35 άνθρωποι έπεφταν σα να θερίζονταν προκειμένου να μην γίνει καμιά οπισθοχώρηση απ’ τις θέσεις που είχαν καταλάβει. Και τα νούμερα μπορεί να είναι βουβά και να μην μας λένε τίποτε.
Ας αναλογιστούμε όμως ότι πίσω από κάθε αριθμό υπάρχει ένα πρόσωπο, που άφησε πίσω μια μάνα, γυναίκα πολλές φορές, και ακόμη πιο συγκινητικό άφησε πίσω παιδάκι που περίμενε τέτοιες μέρες το δώρο του. Ο πατέρας του έκανε το μεγαλύτερο ίσως δώρο: γράφτηκε στις πιο λαμπρές σελίδες του έθνους.
Αλλά σήμερα πόσο το αισθανόμαστε έτσι το πράγμα; Ας ευχηθούμε να είναι τα τελευταία Χριστούγεννα που τους αφήνουμε μόνους εκεί στο Σέβρανι και ποιος ξέρει που αλλού.
Ας αρθούμε ως λαός στο ύψος που η περίπτωση απαιτεί και να προχωρήσουμε έστω και 70 χρόνια μετά στην απόδοση τιμών καθώς πρέπει σ’ αυτούς τους ήρωες που διδάσκουν ακόμη τους Έλληνες πως είναι να ζεις με το κεφάλι ψηλά…
Διότι είναι μεγάλος ο πόνος να έρχεσαι αντιμέτωπος με γυναίκες 70 και λίγο χρονών που περιφέρονται στα μέρη ετούτα μόνες αναζητώντας πριν την δική τους εκδημία να βρουν τα οστά του πατέρα που δεν πρόλαβε να τις δει να γεννιούνται και δεν πρόλαβαν να τον δουν όταν άνοιξαν τα μάτια τους.
Απέναντι κυρίως σ’ αυτή τη γενιά η υποχρέωση είναι πολύ μεγαλύτερη. Ο πατέρας τους έφευγε για το Μέτωπο με μια υπόσχεση ότι δεν θα γυρίσει χωρίς τη νίκη. Η μητέρα τους έμαθε την ώρα που γεννούσε το σημερινό εβδομηντάρη ότι εκείνος έπεσε κάπου στο Σέβρανι, τη Μοράβα, την Κλεισούρα, το Πλατυβούνι. Έκλεισε τα μάτια της αφήνοντας στο παιδί ή την κόρη το τάμα να βρει τα οστά του πατέρα. Και μέχρι 20 χρόνια πριν εμπόδιζαν τα σύνορα, οι κρατικές πολιτικές.
Σήμερα δεν υπάρχουν και πολλές δικαιολογίες. Απέναντι στο βλέμμα αυτών των γυναικών είναι αδύνατο να μην συγκινηθείς.
Τα Χριστούγεννα στο Σέβρανι είναι όμορφα, γιατί είναι ηρωικά!
