Μέχρι να φτάσει το Κυριακάτικο βράδυ της 14ης Ιουνίου του 1987, οι περισσότεροι πίστευαν ότι το μονο που θα θυμόμαστε από το 28 Ευρωμπάσκετ θα ήταν ο «Ολύμπιος ο πελαργός» η συμπαθέστατη μασκότ της διοργάνωσης. Όμως τα πράγματα εξελίχθηκαν αλλιώς…
Έπρεπε να περάσουν 19 χρόνια για να κατακτήσει Ελληνική ομάδα ευρωπαϊκό τρόπαιο και να ξαναβγάλει τους Έλληνες στους δρόμους, όπως είχε γίνει τον Απρίλιο του 1968 με την νίκη της ΑΕΚ στο Καλλιμάρμαρο που κατέκτησε το κύπελλο Ευρώπης. Τότε ήταν μία ομάδα από της Τσεχοσλοβακία, η Σλάβια Πράγας, το ’87 ήταν η μεγάλη Σοβιετική Πατρίδα η ΕΣΣΔ.
Πριν φτάσει όμως η Εθνική μας στον τελικό χρειάστηκε να περάσει δύσκολα εμπόδια. Το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα του 19877 ήτως ήταν ένα από δυσκολότερα όλων των εποχών. Μεγάλες ομάδες όπως τότε Σοβιετική Ένωση των Βάλντις Βάλτερς, Αλεξάντερ Βόλκοφ, Σαρούνας Μαρτσουλιόνις, Βλαντίμιρ Τκατσένκο, η τότε Γιουγκοσλαβίας των Ντράζεν Πέτροβιτς, Βλάντε Ντίβατς, Ράτζα, η μεγάλη Ισπανία των Χουάν Αντόνιο Σαν Επιφάνιο “Έπι”, Κάνδιδο Σιμπίλιο, Αντρές Χιμένεθ, η Ιταλία των Αντονέλλο Ρίβα, Ρομπέρτο Μπρουναμόντι, Βάλτερ Μανίφικο ήταν οι ομάδες που διεκδικούσαν το χρυσό. Και όμως ανάμεσα τους μπήκε η Ελλάδα με άγνωστους παίκτες μέχρι τότε που όμως κατάφεραν να νικήσουν τα μεγαθήρια.
Πρώτο θύμα στους ομίλους ήταν η Ρουμανία (77 – 109) και στην συνέχεια η Γιουγκοσλαβία (78 – 84). Με την Ισπανία όμως τα πράγματα δυσκόλεψαν και ήρθε η πρώτη ήττα (89 – 106) και ακολούθησε μία ακόμη από την Σοβιετική Ένωση (66 – 69). Η πρόκριση όμως ήρθε στο τελευταίο παιχνίδι με νίκη επί της Γαλλίας (69 – 82).
Στον επόμενο αγώνα η Ιταλία δεν κατάφερε να σταθεί εμπόδιο (78-90) και έτσι φτάσαμε στον ημιτελικό με τους Πλάβι. Η ομάδα των αδερφών Πέτροβιτς ούτε αυτή την φορά δεν κατάφερε να μας νικήσει (81-77) μέσα στο κατάμεστο Ειρήνης και Φιλίας. Και ήρθε ή ώρα της Σοβιετικής Ένωσης. Η ομάδα του Αλεξάντερ Γκομέλσκι του πρώην προπονητή της Εθνικής Ομάδας της ΕΣΣΔ (η καριέρα του στην Εθνική σταμάτησε το 1972 όταν KGB ακύρωσε το διαβατήριό του, φοβούμενη μήπως ο Γκομέλσκι, καθότι Εβραίος, επιχειρούσε να διαφύγει στο Ισραήλ) φάνταζε πανίσχυρη όμως οι Έλληνες πίστυεαν σε νίκη της Εθνικής μας. Αλλά για να ακριβολογούμε όχι όλοι οι Έλληνες. Στο μεγάλο κτήριο που βρίσκεται στον Ποδονίφτη και στις κατά τόπους ΚΟΒ οι Νοελαίοι ετοιμαζόντουσαν να πανηγυρίσουν την νίκη του Τσατσένκο και του Μαρτσουλιόνις (που μετά τους παράτησε και γύρισε στην Λιθουανία).
Ο «Ριζοσπάστης» της Κυριακής έγραφε “Σήμερα στον μεγάλο τελικό. ΣΑΝ ΙΣΗ ΠΡΟΣ ΙΣΗ. Ελλάδα – Σοβιετική Ένωση, με τις ευχές όλων των φιλάθλων η μεγάλη μας Εθνική μπάσκετ στέκεται σήμερα απέναντι στην πολύχρυση ομάδα της ΕΣΣΔ”. Για Νίκη ούτε κουβέντα στο πρωτοσέλιδο, απλά ευχές γενικά και αόριστα.
Αν και οι θαμαστές της μεγάλης και πολύχρυσης ομάδας του κόμματος είχαν βγάλει τις κόκκινες σημαίες και πανηγύριζαν, όμως εκείνο το βράδυ της 14ης Ιουνίου χαμήλωσαν τα Σοβιετικά εμβατήρια, μάζεψαν τα κόκκινα λάβαρα (συνηθισμένοι στις ήττες εντός Ελλάδος από το ‘49) και έμειναν να κοιτούν τους δεκάδες χιλιάδες Έλληνες να πανηγυρίζουν στους δρόμους για τον Νίκο Σταυρόπουλο, τον Παναγιώτη Γιαννάκη, τον “αγαθό γίγαντα” Αργύρη Καμπούρη, τον Νίκο Λινάρδο, τον Παναγιώτη Καρατζά, τον Μιχάλη Ρωμανίδη, τον πάντα χαμογελαστό Νίκο Φιλίππου, τον Λιβέρη Ανδρίτσο που μας έστειλε με τις βολές του στον τελικό, τον Παναγιώτη Φασούλα, τον Μέμο Ιωάννου, τον Φάνη Χριστοδούλου, τον Γιωργο Δημακόπουλο και βέβαια τον μεγάλο Νίκο Γκάλη.
Αυτή ήταν η Εθνική μας πριν από 30 χρόνια, μία Μεγάλη ομάδα χωρίς -ιτς, χωρίς μεταγραφές και ελληνοποιημένους…
